21.11 2025
Іргетас пен негіздерді қалпына келтіру туралы сөз болғанда, көпшілік мамандар әдетте беріктікке, инъекцияның біркелкілігіне, көтеруді бақылауға және шөгіп кеткен конструкцияларды тұрақтандыруға назар аударады. Алайда Қазақстандағы қалпына келтіру жобаларында GeoResin қолданатын шайырлардың бір еленбейтін ерекшелігі бар — айқын жылу оқшаулау қасиеттері. Бұл геополимерлердің негізгі міндеті емес, бірақ белгілі бір жағдайларда дәл осы фактор маңызды инженерлік артықшылыққа айналады.
Қазақстандағы қазіргі құрылыс алаңдары өте әртүрлі қиындықтарға тап болады: қатаң қысқы температура, терең тоңдану, әлсіз топырақтардағы біркелкі емес шөгу, ылғалдың жиі өзгеруі, солтүстік өңірлердегі мәңгі тоңның қозғалысы, жертөлелер мен өнеркәсіптік нысандардағы жылу шығыны. Осындай жағдайда нығайту мен жылулық тұрақтандырудың біріктірілген әсері жай ғана жақсарту емес, болашақ деформациялардан нақты қорғаныс болып табылады.
GeoResin технологиясында қолданылатын шайырлар — полиуретан негізіндегі жоғары реактивті геополимерлік жүйелер. Олардың негізгі ерекшеліктері:
Шайыр соңғы күйінде жабық жасушалы құрылымы бар көлемді геополимер болып табылады: әрбір ұяшық – полимерлі қабырғамен қоршалған шағын ауа камерасы. Дәл осы геометрия шайырларға беріктік пен жылулық қасиеттердің ерекше жиынтығын береді.
GeoResin компаниясы ең алдымен іргетастардың астындағы топырақты көтеру, тұрақтандыру және нығайту шешімдерімен танымал болғанымен, оның шайырларының физикалық табиғаты маңызды қосымша әсер береді — жұмыс аймағының жылулық оқшаулауы.
GeoResin геополимерлерінің жылу өткізгіштігі әдетте іргетаста кездесетін минералды материалдарға (құм, саз, қиыршық тас, цемент-құм жастықшалары) қарағанда төмен. Бұған себептер:
Әрбір кеуек ұяшық ауаға толы — табиғи түрде ең жақсы жылу оқшаулағыш.
Жабық қуыстар үлесі неғұрлым көп болса, материал арқылы өтетін жылу ағыны соғұрлым аз болады.
Шайырлар кеңейгеннен кейін 50–120 кг/м³ тығыздыққа ие.
Салыстыру үшін: құрғақ құм — шамамен 1500 кг/м³.
Тығыздық неғұрлым төмен болса, жылу беру қабілеті соғұрлым аз.
Минералдық құрылымдарға қарағанда, полимерленген шайырлар тығыз тасты ортада жиі пайда болатын «жылу көпірлерін» қалыптастырмайды.
Нәтижесінде топырақта қалыптасқан геополимерлі массив тереңдікке суықтың өтуін баяулатып, іргетастың тоңу жылдамдығын төмендететін барьерге айналады.
Іргетастардың деформациясына әкелетін көптеген мәселелер жүктемеден емес, біркелкі емес тоңудан және топырақтың қайталанатын мұздап-еріу циклдерінен туындайды.
Қазақстанның орталық және солтүстік аймақтарында саз бен саздақ тоңу кезінде көлемін ұлғайтады.
Егер топырақ температурасы біркелкі өзгермесе, келесі салдарлар пайда болады:
GeoResin инъекциясы арқылы іргетас астында қалыптасқан геополимер қабаты дәл жөндеу аймағында тоңу тереңдігін азайтады. Ал бұл – пучение амплитудасының төмендеуі деген сөз.
Ірі қоймаларда жертөледегі суық мынаған әкеледі:
Геополимерлік қабат жергілікті жылу оқшаулағыш ретінде жұмыс істейді.
Қазақстан толықтай мәңгі тоңды аймаққа жатпаса да, мұзды линзалар кездеседі.
Олардың еруі — шөгуге себеп.
Топыраққа ғимараттан берілетін жылуды азайту бұл процесті баяулатады.
Жеке үйлерде жиі жеңілдетілген іргетас схемалары пайдаланылады: таяз лента немесе жұқа плита.
Қосымша жылулық буфер топырақтың тұрақтылығын сақтауға көмектеседі.
Суық қоймалар, тоңазытылған павильондар, төмен температуралы цехтарда еден астындағы топырақ жиі тоңып қалады.
GeoResin геополимерлері «басқарылатын буфер» ретінде жұмыс істейтін термостабилизатор қабатын қалыптастырады.
GeoResin өз материалын жылу оқшаулағыш ретінде позицияламайды.
Шайырлар — ең алдымен топырақты нығайту және тұрақтандыру құралы.
Алайда олардың жылу-техникалық қасиеттері қосымша артықшылық береді.
Яғни олар еденнің толыққанды жылу оқшаулауын алмастырмайды.
Жиі қойылатын сұрақ:
«Тоңуды азайтсақ, жаңа қауіп тумай ма?»
Жауабы — жоқ.
Геополимер тек жергілікті аймақта әсер етеді және топырақтың табиғи ылғалдық режимін өзгертпейді.
Бұл «жылу қабырғасы» емес, тек экстремалды температурадан қорғайтын буфер.
Жоқ.
Шайыр массасы біркелкі таралады, біртұтас массив құрайды.
Төмен жылу өткізгіштік тұрақты термобарьер береді.
Кейбіреулер: «Жылу оқшаулағыш қабат топырақты табиғи циклден айырады» деп ойлайды.
Бұл минералды материалдар үшін орынды, бірақ геополимерлер ауа айналымын толық жаппайды.
Микрокеуектері арқылы топырақ «тыныс алады», тек температура толқуы азаяды.
Тоңу-еру циклі мынадай мәселелер тудырады:
Жылулық тұрақтылық — ұзақ қызмет етудің негізгі факторларының бірі.
Егер:
іргетас қызмет мерзімі айтарлықтай артады.
GeoResin шайырлары дәл осы нәтижеге қол жеткізуге көмектеседі:
беріктік + геометриялық тұрақтылық + термиялық эффект.
GeoResin технологиясы 40 жылдан бері қолданылады.
Тиімділігі дәлелденген:
Статистика көрсеткендей: инъекция жасалған аймақтарда тоңу тереңдігі азаяды, деформациялар төмендейді.
Бұл — толыққанды жылу есебі емес, комплекс инженерлік әсер.
Қалпына келтіруге дейін: үйдің бұрышы қыста 10–20 мм көтерілетін.
Инъекциядан кейін:
– көтерілу тоқтады;
– іргетас асты тоңуды тоқтатты;
– тұрақты термиялық режим қалыптасты.
Плита тоңу/еру әсерінен шөгіп жатқан.
Геополимер тоңу аймағын азайтты, плита түзетіліп, тұрақтандырылды.
Тоңудан «толқын» тәрізді деформация пайда болатын.
Инъекциядан кейін температура тұрақтанып, деформация жойылды.
GeoResin шайырлары — топырақты нығайтуға арналған инженерлік құрал.
Бірақ олардың жабық жасушалы құрылымы конструкцияны температура ауытқуынан қосымша қорғайтын табиғи жылу оқшаулағыш ретінде жұмыс істейді.
Қазақстан жағдайында, мұнда маусымдық тоңу, сазды топырақ және температураның күрт өзгеруі қалыпты құбылыс болып табылатындықтан, бұл қасиет ерекше құндылыққа ие.
Ол іргетастардың ұзақмерзімділігін арттырады, пучение тәуекелдерін азайтады, жөндеу шығындарын төмендетеді.
GeoResin — «әмбебап шешім» емес, нақты нысандарда дәлелін тапқан толыққанды инженерлік жүйе.
Егер сізге іргетас, еден немесе шөгу мәселесін бағалау керек болса, біз көмектесуге дайынбыз.
Байланысыңыз — сіздің жағдайыңызға ең қолайлы тәсілді ұсынамыз.
