Геополимер ме, әлде цементтеу ме? Бір рет қана жасалатын таңдау

Соңғы жылдары Қазақстанда іргетасты цементтеу тұрғын үйлерді, өндірістік нысандарды және коммерциялық ғимараттарды нығайтудың әмбебап әдісі ретінде жиі ұсынылады. Алайда, тәжірибе көрсеткендей, бұл әдіс әрдайым күткен нәтижені ақтамайды және шығынға сай келмеуі мүмкін, әсіресе күрделі өнеркәсіптік нысандар мен ірі сауда орталықтарына қатысты. Бұл әдістің қай жағдайда тиімді екенін, ал қашан басқа балама іздеу керектігін қарастырайық.

Цементтеу қандай жағдайда көмектеседі?

Тәжірибе көрсеткендей, бұл әдіс келесі жағдайларда тиімді:

• Құрамында саз жоқ құмды топырақтарда;
• Кішкентай аймақтарды жергілікті түрде нығайту кезінде;
• Жер асты сулары терең орналасқан жағдайда;
• Топырақ тұрақты аймақтарда.

Қай жерде цементтеуге тәуекел етпеу керек?

Қазақстанның кейбір өңірлерінде топырақтың ерекшелігі цементтеуді тиімсіз етеді:

• Алматы маңындағы лесс топырақтар – ерітінді біркелкі таралмайды;
• Солтүстік өңірлердегі сазды жерлер – цементтеу нәтижесіз болуы мүмкін;
• Батыс Қазақстанның тұзды топырақтары – тұздар цементті бұзады;
• Бос қуыс көп аймақтар – ерітінді жерге сіңіп кетеді.

Нақты тәуекелдер:

• Ақша жұмсалып, бірақ мәселе шешілмейді;
• Кейінгі жөндеу жұмыстары қиындайды және қымбаттайды;
• Көршілес ғимараттарға зақым келуі мүмкін;
• Бұрынғы проблеманың орнына жаңа қиындықтар туындайды.

Цементтеудің тиімділігін қалай тексеруге болады?

Ең аз дегенде мыналарды орындаңыз:

• Көршілердің осындай жағдайдағы тәжірибесін зерттеңіз;
• Жергілікті құрылысшылармен кеңесіңіз;
• Топырақты қарапайым зерттеп көріңіз;
• Алаңдағы су деңгейін тексеріңіз.

Сақ болу керек белгілер:

• Мердігер жұмысқа "ертең-ақ" кірісуге дайын;
• Бұрынғы осындай жобаларын көрсетуден бас тартады;
• Мүмкін болатын проблемаларды талқылаудан қашады.

Сәтсіз цементтеудің салдары:

Көп кездесетін мәселелер:

• Трещиналар қайта пайда болады, кейде одан да жылдам;
• Ғимараттың отыруы жалғасады;
• Құрылымның тұрақтылығы бұзылады;
• Басқа нығайту әдістерін қолдану қиындайды.

Неге цементтеу жиі нәтиже бермейді?

Цемент ерітіндісінің негізгі кемшіліктері:

• Үлкен түйіршікті құрылымынан ұсақ кеуектерге өтпейді;
• Біркелкі таралмайды, бос кеңістіктер қалыптасады;
• Ұзақ қатаяды, жер асты сулары оны шайып кетуі мүмкін;
• Ену тереңдігі шектеулі;
• Топыраққа жабысу қасиеті әлсіз;
• Топырақ қозғалысына төтеп бере алмайды.

Бұл мәселелер әсіресе мына жағдайларда күшейеді:

• Сазды топырақтарда – ерітінді тығыз құрылымға өте алмайды;
• Лесс топырақтарында – біркелкі таралмайды;
• Жер асты сулары жоғары деңгейде болғанда;
• Сейсмикалық белсенді аймақтарда.

GeoResin бұл мәселелерді қалай шешеді?

Геополимердің артықшылықтары:

• Төмен тұтқырлығы арқасында топырақтың ең ұсақ қуыстарына да енеді;
• Жылдам кеңейіп, 15-30 минутта қатаяды (цементке қарағанда әлдеқайда тез);
• Топырақпен молекулалық деңгейде байланысады;
• Бос кеңістіктерсіз монолитті құрылым түзеді;
• Иілу мен созылуға жоғары төзімділікке ие.

Практикалық нәтижелер:

• Топырақта біркелкі таралады;
• Жер асты сулары болған күнде де жұмыс істейді;
• Топырақ қозғалысынан қорықпайды;
• Кез келген топырақ түрлерінде тиімді;
• Топыраққа қосымша жүктеме түсірмейді.

Альтернативті шешімдер:

Заманауи әдістер:

• Геополимерлі шайырлар (GeoResin);
• Буроинъекциялық қадалар;
• Струйлы цементация;
• Электрохимиялық топырақты бекіту.

Өз мүддеңізді қалай қорғауға болады?

Жұмыстар басталмас бұрын:

• Көршілердің тәжірибесін сұраңыз;
• Бұрын жасалған жобаларды көріңіз;
• Компанияның беделін тексеріңіз;
• Жазбаша кепілдіктер талап етіңіз.

Келісімшартта көрсету керек:

• Проблеманың нақты сипаттамасы мен күтілетін нәтиже;
• Жұмыстың тиімділігін тексеру мерзімі;
• Қосымша мәселелер үшін жауапкершілік;
• Нәтиже болмаған жағдайда ақшаны қайтару шарттары.

Практикалық кеңестер:

Жеке үйлер үшін:

• Алдымен қарапайым әдістерді қолданып көріңіз;
• Су бұру жүйесін қадағалаңыз;
• Шешім қабылдауға асықпаңыз;
• Бірнеше маманнан кеңес алыңыз.

Көпқабатты үйлер үшін:

• Тұрғындармен мәселені талқылаңыз;
• Тәуелсіз сарапшыны шақырыңыз;
• Әртүрлі әдістерді қарастырыңыз;
• Жұмыс барысын бақылауды ұйымдастырыңыз.

Коммерциялық нысандар үшін:

• Жөндеу жұмыстарының бизнеске әсерін бағалаңыз;
• Нығайтуды кезең-кезеңімен жүргізу мүмкіндігін қарастырыңыз;
• Жабдықтар мен жүктемелердің ерекшеліктерін есепке алыңыз;
• Сауда немесе өндірістің тоқтау қаупін ескеріңіз.

Өндірістік ғимараттар үшін:

• Жабдықтардың вибрациясының әсерін тексеріңіз;
• Химиялық өндіріс жағдайларын ескеріңіз;
• Жоғары ылғалдылық жағдайындағы жұмыс мүмкіндігін бағалаңыз;
• Өндірістік циклді ескере отырып жұмыс кестесін жасаңыз.

Қоймалар үшін:

• Жүк тиегіштердің динамикалық жүктемелерін ескеріңіз;
• Температуралық жіктердің жағдайын тексеріңіз;
• Жүктеменің біркелкі таралуын бағалаңыз;
• Жөндеу кезінде логистиканы алдын ала жоспарлаңыз.

Қорытынды

Цементтеу белгілі бір жағдайларда көмектесуі мүмкін, бірақ Қазақстанның күрделі топырақтарында бұл әдіс жиі күтілген нәтижені бермейді. Жылдам шешімге сенбей, балама нұсқаларды зерттеңіз. Дұрыс әдісті таңдау – болашақтағы шығындардан сақтанудың ең сенімді жолы.